– ĐN đc ngăn cách với trung não & tiểu não = khe não ngang.
– ĐN đc khe não dọc chia thành 2 bán cầu. Mỗi BC có 3 mặt: trên ngoài, dưới & trong.
– Trên bề mặt BC ĐN có các rãnh não. Các rãnh ngăn cách các thùy não được gọi là rãnh gian thùy.
1. Các rãnh gian thùy
– Mặt ngoài:
- Có 3 rãnh gian thuỳ: rãnh trung tâm, rãnh bên & rãnh đỉnh chẩm ngoài.
- Ba rãnh này ngăn cách phần nằm ở mặt trên ngoài của 4 thuỳ: thuỳ trán, đỉnh, chẩm, thái dương
– Mặt trong: có 3 rãnh gian thuỳ
- Rãnh đai: ngăn cách mặt trong thùy trán _ hồi đai của thuỳ viền.
- Rãnh dưới đỉnh: ngăn cách mặt trong thùy đỉnh _ hồi đai của thuỳ viền
- Rãnh đỉnh chẩm trong: ngăn cách mặt trong của thùy đỉnh _ thùy chẩm
– Mặt dưới: có 2 rãnh
- Hố não bên: ngăn cách mặt dưới thùy trán _ thùy thái dương
- Rãnh bên phụ: ngăn cách hồi hải mã của thùy viền _ thuỳ TD
2. Các thùy não
2.1. Thùy trán: Nằm trên cả 3 mặt của BC. Đầu trước thựy trỏn gọi là cực trán
– Mặt ngoài:
- Được giới hạn bởi rãnh trung tâm ở sau & rãnh bên ở dưới.
- Mặt này cú 3 rãnh: rãnh trc tr.tâm, rãnh trán trên, rãnh trán dưới. 3 rónh này chia mặt ngoài thành 4 hồi: hồi trc trung tâm, hồi trán trên, giữa, dưới
– Mặt trong: đc ngăn cách với hồi đai của thuỳ viền bằng rãnh đai & được gọi là hồi trán trong.
– Mặt dưới:
- Ngăn cách với thùy thái dương bằng hố nóo bờn
- Đc rónh khứu chia làm 2phần:
+ Phần trong: là hồi thẳng
+ Phần ngoài: là các hồi ổ mắt
2.2. Thùy đỉnh: Nằm ở mặt ngoài và mặt trong bán cầu.
– Mặt ngoài:
- Đc giới hạn bởi:
+ Ở trước là: rónh trung tõm
+ Ở sau là: rónh đỉnh chẩm ngoài
+ Ở dưới là: rónh bờn
- Trờn mặt này cú 2rónh là: rãnh sau trung tâm & rãnh nội đỉnh. Cỏc rónh này chia mặt ngoài thành 3 phần: hồi sau trung tâm, tiểu thuỳ đỉnh trên & tiểu thuỳ đỉnh dưới.
– Mặt trong:
- Đc gọi là hồi trước chêm
- Giới hạn bởi:
+ Ở trước là: trẽ viền
+ Phớa sau là: rónh đỉnh chẩm trong
+ Phía dưới là: rónh dưới đỉnh
– Phần lấn vào trong BC ĐN của các hồi sau &trc TT gọi là tiểu thuỳ cạnh trung tâm.
2.3. Thuỳ thái dương: Nằm ở 2 mặt ngoài & dưới. Đầu trc của nú = cực TD.
– Mặt ngoài:
- Ngăn cách với thuỳ trán & thuỳ đỉnh = rãnh bên, ko có ranh giới với thuỳ chẩm.
- Trờn mặt này cú 2rãnh: rónh TD trên & dưới, 2rónh này chia mặt ngoài thành 3 hồi: TD trên, giữa, dưới.
– Mặt dưới:
- Đc ngăn cách với hồi hải mã của thuỳ viền = rãnh bên phụ, nhưng ko cú ranh giới với thuỳ chẩm.
- Mặt dưới của cả 2 thuỳ này đc rãnh chẩm TD chia thành 2 hồi chẩm TD ngoài & trong.
2.4. Thuỳ chẩm: Nằm trên cả 3 mặt BC. Đầu sau = cực chẩm.
– Ngăn cách với thuỳ đỉnh ở trc = rãnh đỉnh chẩm ngoài & trong, ko có ranh giới với thuỳ TD.
– Mặt ngoài: có 2 rãnh là rãnh nguyệt và rãnh chẩm ngang.
– Mặt dưới: góp phần tạo phần sau của hồi chẩm – TD ngoài & rong.
– Mặt trong: có hồi chêm nằm giữa rãnh đỉnh chẩm trong và rãnh cựa.
2.5. Thuỳ viền: là vùng não vây quanh thể trai và gian não.
– Gồm 3 phần: hồi đai, hồi hải mã, vùng dưới trai
– Hồi đai bao quanh mặt lưng thể trai, ngăn cách với mặt trong thuỳ trán = rãnh đai, với mặt trong thuỳ đỉnh = rãnh dưới đỉnh.
– Hồi hải mã: ngăn cách với mặt dưới thuỳ TD = rãnh bên phụ. Đầu trc cong lại gọi là móc.
– Vùng dưới trai: vùng vỏ não nằm ngáy dưới mỏ thể trai.
2.6. Thuỳ đảo:
– Là vùng nóo nằm ở đáy rãnh bên
– Ngăn cách với thuỳ não xung quanh bởi rãnh vòng đảo.
– Trong thuỳ đảo có rãnh tâm đảo & 1 số rãnh nhỏ chia thành 1 hồi đảo dài ở phía sau rãnh tâm đảo & khoảng 4 hồi đảo ngắn ở phía trước
